«باید و هست» در نگاه قرآن
نویسندگان
چکیده
جهان بینی در ایدئولوژی نقش دارد امّا نه در الزام بخشی بلکه در تعیین متعلق الزام. نویسنده با طرح این پرسش که آیا می توان از هست باید استنتاج کرد، در آغاز به تاریخچه مسأله می پردازد و تفکیک حکمت نظری و عملی و بحث حسن و قبح عقلی را از ریشه های این بحث در تاریخ تفکر مسلمانان معرفی می کند سپس به نظریه هیوم در غرب اشاره کرده تفسیرهای گوناگونی را درباره آن مطرح می کند، در ادامه به تلاش هایی که برای حلّ معمای باید و هست صورت گرفته می پردازد و در پایان دیدگاه قرآن را در مسأله فوق بررسی می کند و به این نتیجه می رسد که از دیدگاه قرآن یک سلسله بایدهای کلی عقلی وجود دارد که همواره در کبرای قیاس دخالت می کنند، استنتاج بایدها تنها از هست ها نیست بلکه به ضمیمه آن بایدهای کلی عقلی است.
منابع مشابه
مسئلة «هست و باید» و پارادوکس پرایور
به علت برخی ویژگیهای منطق سنتی ارسطویی، عدم ارتباط منطقی میان جملات از نوع «هست» و جملات از نوع «باید» بدیهی به نظر میرسد. اما منطق جدید فاقد چنین ویژگیهایی است؛ پرایور با تکیه بر این نکته طرفداران شکاف منطقی «هست» و «باید» را با یک پارادوکس مواجه میکند. در این مقاله ابتدا پارادوکس پرایور و برخی پاسخهای فلسفی به آن را بیان میکنیم، سپس به تشریح منطق چندارزشی بیل که برای حل این پارادوکس ...
متن کاملبررسی مسأله باید و هست در دیدگاه علامه طباطبایی(ره)
فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق می پردازد. یکی از موضوعات فرااخلاقی، مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گرازههای اخلاقی میپردازد؛ بنابراین، رابطه باید و هست در دیدگاه علامه طباطبایی در زمره مباحث منطقی فرااخلاق است که نوشتهای به روش این مقاله به آن نپرداخته است. نویسنده در این مقاله درصدد است تا دیدگاه علامه طباطبایی درباره ارتباط جملههای اخلاقی را در تمام جوانب تبیین و بررس...
متن کاملبررسی دیدگاه آیتالله جوادی آملی در مسئله «باید و هست»
فرا اخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق میپردازد و چهار مبحث ذیل را در برمیگیرد: معناشناسی اخلاق، معرفت شناسی اخلاق، هستی شناسی اخلاق و مباحث منطقی. یکی از موضوعات فرا اخلاقی، مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گزارههای اخلاقی میپردازد؛ بنابراین، رابطه باید و هست در دیدگاه آیتالله جوادی آملی در زمره مباحث منطقی فرا اخلاق است که کمتر نوشتهای به آن پرداخته است. نویسنده در این مقاله ...
متن کاملمسألهی باید و هست در دیدگاه آیتا... سبحانی
فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق میپردازد. فرااخلاق چهار مبحث ذیل را در بر میگیرد: معناشناسی اخلاق، معرفتشناسی اخلاق، هستیشناسی اخلاق و مباحث منطقی. یکی از موضوعات فرااخلاقی مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گزارههای اخلاقی میپردازند؛ بنابراین، رابطهی باید و هست در دیدگاه آیتالله سبحانی در زمرهی مباحث منطقی فرااخلاق است که کمتر نوشتهای به آن پرداخته است. نویسنده در این...
متن کاملفلسفه ملاصدرا و حل چالش "هست" و "باید" تربیتی
هدف این مقاله جستجوی راهکاری است که بتواند چالش "هست" و "باید" را در تعلیم و تربیت حل نماید. از این نظرگاه مربیان تربیتی با یک چالش منطقی روبرو هستند که در مبانی تعلیم و تربیت قابل حل نیست. به این صورت که یک مربی نمیتواند با پیش فرضهای علمی پدیدهها به "باید" تربیتی برسد. لذا در تعلیم و تربیت باید به دنبال تبیینی بود که بتواند ارتباط بین "هست" و"باید" را حل نماید. این تبیین در فلسفه ملاصدرا ب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنیجلد ۴، شماره ۱۳-۱۴، صفحات ۱۲۰-۱۴۱
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023